Marcel Hendriks • 28 oktober 2024
Putin gebruikt klimaatverandering als wapen
Er zijn verstandige mensen die erop wijzen dat klimaatverandering niet alleen veel materiële en economische schade zal veroorzaken, maar ook een serieus veiligheidsrisico gaat worden. Landen komen tegenover elkaar te staan op zoek naar zoet water, energie en schaarse grondstoffen. Waar sommige delen van de wereld dor en onbewoonbaar worden, zullen andere streken, tot nu toe van weinig interesse zoals arctische gebieden, geopolitiek aan belang winnen. Nu nog vruchtbare delta’s zullen door zeespiegelstijging verdwijnen.
Voor mensen die denken dat het allemaal wel meevalt met klimaatverandering als veiligheidsrisico, is de BRICS bijeenkomst – de vergadering van opkomende economieën – die recentelijk in Moskou plaatsvond, hopelijk een openbaring, namelijk dat Rusland klimaatverandering als wapen tegen het Westen inzet. Volgens president Putin is “klimaatverandering” een neokoloniaal instrument dat het Westen inzet om de rest van de wereld haar wil op te leggen: het Westen dwingt arme landen dure nieuwe technologie te kopen in plaats van goedkope (Russische) kolen te importeren.
Is het alleen triomfantelijke retoriek van een in de verdrukking zitten dictator die zich weer even in het middelpunt van de belangstelling weet? Nee, het is niet alleen een poging om de rest van de wereld tegen elkaar op te zetten, maar vooral een poging om de energietransitie te dwarsbomen. Rusland heeft er alle belang bij om kolen, olie en gas naar de rest van de wereld te blijven exporteren om zo haar oorlogen te kunnen blijven financieren. Daar komt bij dat klimaatverandering de exploratie van grote delen van Siberië vergemakkelijkt wat ook weer extra geld in het laatje brengt.
Er zit nog een andere luguber kant aan Putins gebruik van klimaatverandering als wapen. Deze zomer was het in India op sommige plaatsen drie weken boven de 50 graden Celsius, met de voorspelling van deskundigen dat dat in de toekomst steeds vaker gaat gebeuren. Delen van de wereld waar nu nog miljoenen mensen wonen, worden dan onleefbaar met grote emigratiegolven tot gevolg. Putin c.s. weten hoe emigratie het Westen ondermijnt en gebruiken vluchtelingen nu al als wapen. Ze zullen er geen been in zien om de miljoenen klimaatvluchtelingen naar het Westen te drijven, is het niet goedschiks dan kwaadschiks.
Ook in Nederland vindt Putin navolgers.
In Nederland maakt de minister van Klimaat, mevrouw Hermans, zich terecht zorgen omdat de klimaatdoelen 2030 niet worden gehaald. Nu is dat op zich best een uitdaging, maar al helemaal als allerlei sectoren, belanggroepen en zelfs ministeries het halen van die doelen ondermijnen. Het helpt ook niet als twee coalitiepartijen, PVV en BBB, de inspanningen om klimaatverandering tegen te gaan onzin vinden of menen dat het wel een tandje minder kan. Naast het immigratiedossier dreigen deze partijen nu “klimaatverandering” als wapen in te zetten: om eigen economische belangen te beschermen de energietransitie afschilderen als een instrument van de elite om de kleine man kort te houden.
De veiligheidsdiensten waarschuwen keer op keer voor de Russische hybride oorlogsvoering: het Westen van binnenuit ondermijnen door de maatschappelijke tegenstellingen aan te wakkeren. Ze zijn daar succesvoller in dan wij willen geloven, wij hebben nu in de regering immers al partijen die klimaatverandering onbeschroomd als politiek wapen inzetten.