Zijn onze generaals nou slimmer dan de Russische? Eh...

Wie een oorlog wil winnen, moet dertig jaar vooruitkijken. Doe je dat niet dan verlies je. Dat weten Russische generaals nu ook. Zijn onze generaals slimmer dan hun Russische collega’s?  Misschien een beetje, maar ook niet heel veel.

Wapensystemen worden groter, zwaarder en sneller.

Als je kijkt wat de defensie-industrie op wapenbeurzen presenteert, en waar militaire vakbladen over schrijven, dan is de trend groter, zwaarder en sneller. Nieuwe wapensystemen die dertig tot veertig jaar operationeel zullen blijven. Geen woord over het energiegebruik en waar de brandstof vandaan moet komen. Ze rijden, varen en vliegen blijkbaar allemaal op gebakken lucht.

Defensie zelf is geen haar beter. In 2014 probeerde mevrouw Hennis Defensie tot enige vooruitdenken aan te sporen: in 2030 zou de krijgsmacht 20% minder afhankelijk moeten zijn van fossiele brandstoffen en in 2050 70%. Daar is nauwelijks een begin mee gemaakt en de kans dat de bescheiden doelstelling ‘2030’ wordt gehaald, lijkt al verkeken.

Wie inzet op méér fossiel, spant het paard achter de wagen.

Defensie heeft er onder Rutte IV flink wat geld bij gekregen. Daarmee zijn verstandige dingen gedaan (optrekken salarissen, verhogen gereedheid en inzetbaarheid) maar ook wapensystemen aangeschaft, zoals 6 extra F35’s, waarmee Defensie méér afhankelijk wordt van fossiele brandstoffen in plaats van minder: een F35 verbruikt per uur 3 keer meer brandstof dan gemiddeld een LCF-fregat.

De SG-NAVO betoogde onlangs zelf dat onze militaire slagkracht minder afhankelijk moet worden van fossiele brandstoffen. Meer dan ooit nodig nu olie en gas uit Rusland verleden tijd gaan worden. In de toekomst zullen fossiele brandstoffen schaars en erg duur worden. Overheden zullen ook steeds meer beperkingen gaan opleggen aan het gebruik daarvan. Dat zal in ieder geval gevolgen hebben voor het trainen en oefenen.

Een groot deel van de Nederlandse bevolking maakt zich zorgen over klimaatverandering en energiearmoede. Terecht want als er iets is dat ons de komende dertig jaar gaat bedreigen, is dat het. In de Defensienota 2022 is er gelukkig wel enige aandacht voor, maar het ontbreekt nog aan daden. Zo'n daad zou kunnen zijn dat Defensie alleen nog wapensystemen aanschaft die minimaal 20% minder brandstof gebruiken dan de systemen die ze vervangen. Zo niet, geef het geld dan maar terug aan de schatkist.

Alleen door politieke druk komt Defensie in beweging.

Defensie en de defensie-industrie nemen de energietransitie nog steeds niet serieus. Zo ga je over dertig jaar de oorlog verliezen. Dat kan je de generaals aanrekenen en vraagt om politiek ingrijpen. Nederland heeft nu een D66 minister van Defensie. Hopelijk slaagt zij er wel in Defensie de goede kant op te duwen. Misschien gaat ze ons op Prinsjesdag verrassen.

Foto Defensie. De krijgsmacht bereidt zich voor op Prinsjesdag.